Rezerwat przyrody Dolina Chłapowska
Krajobrazowy rezerwat przyrody „Dolina Chłapowska” położony jest na Kępie Swarzewskiej, na północny-zachód od Chłapowa, administracyjnie we Władysławowie. Powstał w 2000 r., zajmuje powierzchnię 24,83 ha. Celem jego powstania jest zachowanie krajobrazu nadmorskiej doliny erozyjnej w strefie krawędziowej Kępy Swarzewskiej wraz z charakterystyczną roślinnością. Jest to obszar o wybitnych walorach krajobrazowych – dolina ma długość około pół kilometra, jej dno jest wyraźnie wcięte i miejscami osiąga głębokość przeszło 40 metrów. Dolina charakteryzuje się dużym spadkiem, gdyż różnica poziomów miedzy górnym odcinkiem a wylotem na nadmorskiej plaży wynosi 50m.
Dolina Chłapowska – zwana też przez mieszkańców Rudnikiem – to nadmorska dolina erozyjna. Rozwijała się w dwóch cyklach morfogenetycznych. W pierwszym z nich powstała i rozwinęła się szeroka dolina, której pierwotne dno jest zawieszone na klifie na wysokości około 16 metrów. Dzisiejsza dolina jest prawdopodobnie niewielkim, górnym odcinkiem dawnej Doliny Chłapowskiej, która mogła mieć od 8 do 16 km. Była to forma dojrzała, kiedy transgresja morska o dużym natężeniu oraz wzmożona abrazja przerwały jej cykl rozwojowy. W drugim okresie rozwoju w starą, rozległą formę dolinną wcięła się znacznie młodsza forma erozyjna o charakterze parowu. Dno tej formy nawiązuje do współczesnej bazy erozyjnej, jaką stanowi poziom Bałtyku.
Na zboczach doliny szczególnie licznie występuje żarnowiec miotlasty, znajdują się tu stanowiska gatunków objętych ochroną: rokitnik zwyczajny, bluszcz pospolity, turzyca piaskowa, wilżyna ciernista, paprotka zwyczajna, pierwiosnka pospolita, porzeczka czarna oraz gatunki uznane za rzadkie na Pomorzu tj. wilżyna rozłogowa, bażyna czarna, szczwół plamisty.
Jest to miejsce polowań myszołowa, natomiast gęste, cierniste krzewy rokitnika, róży, głogów oraz jałowca są dogodnym miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków m.in.: gąsiorka, jarzębatki, zięby. W okresie jesienno-zimowym owoce tych krzewów stanowią ważną bazę pokarmową dla ptaków przelotnych i zimujących: kwiczoła, jemiołuszki i innych.
W Dolinie Chłapowskiej znajdują się tu stanowiska archeologiczne tzw. kultury grobów skrzynkowych, ślady wykorzystywania doliny przez rybaków do transportu łodzi i ryb oraz ślady użytkowania wychodni węgla brunatnego w połowie XIX wieku. Była to również trasa przejścia wojsk szwedzkich po wylądowaniu na południowym wybrzeżu Bałtyku w czasie „potopu szwedzkiego”. Świadectwem myśli technicznej lat dwudziestych ubiegłego wieku jest przecięcie doliny wysokim nasypem, po którym biegnie tzw. Droga Nadmorska. Pod nasypem poprowadzono ponad 50 metrowy tunel pełniący funkcje komunikacyjne i hydrologiczne.
Więcej o Chłapowie znajdziesz na stronie: www.chlapowo.net.pl
Rezerwat przyrody Przylądek Rozewski
Krajobrazowy rezerwat przyrody Przylądek Rozewski powstał aby zachować fragment wybrzeża klifowego porosłego przeszło stuletnim lasem mieszanym z udziałem buka oraz ochrona stanowiska jarzębu szwedzkiego. Utworzony w 1959 r. Zajmuje powierzchnię 12,15 ha. Położony w Rozewiu na terenie miasta Władysławowo.
Klif został utworzony w wyniku abrazyjnej działalności fal morskich Bałtyku. W latach 20. ubiegłego wieku proces abrazji został zatrzymany przez zbudowanie betonowej opaski.
Na terenie rezerwatu odnotowano 196 gatunków roślin naczyniowych, w tym liczne gatunki objęte ochroną: kukułka Fuchsa (narażony na wymarcie w skali kraju), wawrzynek wilczełyko (gatunek rzadki), bluszcz pospolity, rokitnik zwyczajny, gnieźnik leśny (zagrożony wymarciem na Pomorzu Zachodnim), jarząb szwedzki (narażony na wymarcie w skali kraju), występuje tu wymierający składnik flory Pomorza – stokłosa gałęzista, gatunki narażone na wymarcie na Pomorzu Zachodnim (czerniec gronkowy, wierzba czarniawa) oraz gatunki rzadkie (głóg odgiętodziałkowy, łopian gajowy).
Ze względu na bliskość osiedli ludzkich oraz brak sąsiedztwa większych kompleksów leśnych jest to nieatrakcyjny teren dla zwierzyny płowej i czarnej. W okresie migracji można tu zaobserwować wiele gatunków drobnych ptaków śpiewających. Znajduje się tu rewir lęgowy kruka Corvus corax.
Na terenie Rozewia znajdują się ślady osadnictwa neolitycznego (cmentarzyska grobów skrzynkowych). Położenie Rozewia sprawia że już od wczesnego średniowiecza rozwija się tu tradycja palenia ognisk ostrzegawczych dla rybaków i kupców płynących do Gdańska. Od końca XII wieku nieprzerwanie działa tu latarnia morska. Obecnie usytuowane są tu dwie dziewiętnastowieczne latarnie, w tym jedna funkcjonująca. Znajduje się w niej również Muzeum Latarnictwa i wystawa poświęcona Stefanowi Żeromskiemu. Jest to także miejsce ważne dla historii Polski – odbyły się tu dwie bitwy morskie floty gdańskiej z okrętami krzyżackimi, przymusowe lądowanie króla Zygmunta III Wazy (1598), lądowanie wojsk szwedzkich w okresie „potopu”. W latach 20. XX wieku Rozewie stało się symbolicznym fragmentem wybrzeża polskiego, bywali tu między innymi gen. Józef Haller, Stefan Żeromski, którego imieniem nazwana została latarnia morska.
Więcej o Rozewiu znajdziesz na stronie: www.rozewie.com.pl
Rezerwaty Przyrody NPK
Na terenie i otuliny Nadmorskiego Parku Krajobrazowego utworzono trzynaście rezerwatów przyrody.
- Babnica – rezerwat przyrody Babnica położony jest na mierzei Kaszubskiej, około 1 km na północny-zachód od Białogóry. Rezerwat o typie florystycznym na zalesionej wydmie parabolicznej, które zostały ukształtowane w holocenie w wyniku wędrówek piasków. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych starego bukowo-dębowego lasu rosnącego na zboczu wydmy, ze stanowiskami porostów będących reliktowymi gatunkami lasów pierwotnych.
- Beka – Rezerwat przyrody Beka położony jest na Meandrze Kaszubskim, na przyujściowym odcinku rzeki Redy, 3 km na wschód od Mrzezina. Powstał w 1988 r., ma powierzchnię 193,01 ha. Ten rezerwat o typie faunistyczno-łąkowym położony na niskim wybrzeżu zalewowym. Cel ochrony na tym terenie jest zachowanie bogatej awifauny lęgowej i przelotnej oraz zbiorowisk szuwarowych i łąkowych, w tym wilgotnych łąk tzw. słonaw.
- Widowo – Rezerwat przyrody Widowo położony jest na Mierzei Kaszubskiej, niecały kilometr na północny-wschód od miejscowości Dębki. Celem ochrony jest głównie zachowanie interesującego zespołu form wydmowych (wały i pagóry wydmowe, wydmy paraboliczne, niecki i rynny deflacyjne, różnokształtne obniżenia miedzywydmowe), zespołów lasów mieszanych dębowo-sosnowych i bażynowych borów nadmorskich oraz rzadkich gatunków roślin.
- Bielawa – Rezerwat przyrody Bielawa położony jest w otulinie NPK, 1,5 km na południe od Ostrowa na Pobrzeżu Kaszubskim. Pierwsze formy ochrony na tym terenie powstały już w 1977 r. Rezerwat zajmuje powierzchnię 721,41 ha i ma typ torfowiskowy z kopułą torfowiska w zagłębieniu bezodpływowym.Celem ochrony w tym rezerwacie to przede wszystkim zachowanie torfowiska wysokiego typu bałtyckiego z charakterystyczną roślinnością, stanowiącego ostoję ptactwa wodno-błotnego. Mimo przekształceń siedliskowych spowodowanych działalnością człowieka (odwodnienia, eksploatacja torfu, pożary), obszar ten nadal odznacza się wysokimi walorami przyrodniczymi. Jest ostoją ptaków wodno-błotnych, występują tu cenne gatunki roślin charakterystyczne dla torfowisk wysokich.
- Dolina Chłapowska – Krajobrazowy rezerwat przyrody „Dolina Chłapowska” położony jest na Kępie Swarzewskiej, na północny-zachód od Chłapowa, administracyjnie we Władysławowie. Celem jego powstania jest zachowanie krajobrazu nadmorskiej doliny erozyjnej w strefie krawędziowej Kępy Swarzewskiej wraz z charakterystyczną roślinnością. Jest to obszar o wybitnych walorach krajobrazowych – dolina ma długość około pół kilometra, jej dno jest wyraźnie wcięte i miejscami osiąga głębokość przeszło 40 metrów.
- Długosz Królewski w Wierzchucinie – Rezerwat przyrody Długosz Królewski w Wierzchucinie położony jest w otulinie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego na Równinie Błot Przymorskich, 3 km na wschód od miejscowości Wierzchucino, na północ od jeziora Żarnowskiego. Celem ochrony jest utrzymanie jednego z dwóch największych stanowisk wieloletniej paproci – długosza królewskiego oraz największej populacji widłaka jałowcowatego w regionie gdańskim, zachowanie pozostałości torfowiska wysokiego i przejściowego wraz z właściwymi dla tych ekosystemów gatunkami i zbiorowiskami roślinnymi.
- Helskie Wydmy – Rezerwat przyrody Helskie Wydmy jest typu florystycznego o formie krajobrazu wydmowej. Celem ochrony w tym rezerwacie przyrody to zachowanie ekosystemów murawowych, wrzosowiskowych i leśnych, w szczególności bardzo bogatych biot porostów i grzybów naporostowych, charakterystycznych dla naturalnego nadmorskiego krajobrazu wydmowego.
- Mechlińskie Łąki – Rezerwat Mechelińskie Łąki położony jest na Meandrze Kaszubskim, na południe od Rewy – między Rewą a Mechelinkami. Rezerwat ma typ faunistyczny, położony jest na wylocie pradoliny zakończonej niskim, zalewowym wybrzeżem. Celem ochrony jest zachowanie miejsc lęgowych i bytowania cennych gatunków ptaków wodnych i wodno-błotnych, zbiorowisk szuwarowych i łąkowych oraz specyficznych siedlisk halofilnych i typowych dla nich warunków wodnych.
- Piaśnickie Łąki – położony jest w dolnym biegu rzeki Piaśnicy nieopodal miejscowości Dębki na Równinie Błot Przymorskich. Celem ochrony jest zachowanie rzadkich obecnie zbiorowisk roślinnych, które w przeszłości były typowe dla brzegów niewielkiej rzeki – zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych, mokrych psiar, licznych fitocenoz szuwarów, młak niskoturzycowe, acidofilnego lasu brzozowo-dębowego, lasu dębowego oraz różnych stadiów zarastania starorzeczy z charakterystycznymi dla nich narażonymi na wyginięcie roślinami.
- Przylądek Rozewski – Krajobrazowy rezerwat przyrody Przylądek Rozewski powstał aby zachować fragment wybrzeża klifowego porosłego przeszło stuletnim lasem mieszanym z udziałem buka oraz ochrona stanowiska jarzębu szwedzkiego.
- Słone Łąki – to florystyczny, łąkowy rezerwat przyrody położony we Władysławowie nad Zatoką Pucką, u nasady Mierzei Helskiej. Powierzchnia rezerwatu wynosi 27,72 ha. Ochroną rezerwatu objęte są gatunki słonorośli występujące na zalewowym akwenie Zatoki Puckiej pomiędzy Władysławowem i Swarzewem.
- Białogóra – Rezerwat przyrody Białogóra położony jest na mierzei Kaszubskiej, na północ od Białogóry. To florystyczny rezerwat w zatorfionym zagłębieniu miedzywydmowym w pasie wydm nadmorskich. Celem ochrony w tym rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrzeżu kompleksu przestrzennego wydm i obniżeń międzywydmowych, zbiorowisk atlantyckiej roślinności torfowiskowej z ginącymi i rzadkimi gatunkami roślin na granicy ich geograficznego zasięgu, fitocenoz nadmorskiego boru bagiennego i bażynowego oraz ostoi żurawia.
- Zielone
Rezerwat przyrody Słone Łąki
Rezerwat przyrody Słone Łąki to florystyczny, łąkowy rezerwat przyrody na obszarze Nadmorskiego Parku Krajobrazowego położony we Władysławowie nad Zatoką Pucką, u nasady Mierzei Helskiej. Utworzony w 1999 r. choć o jego utworzenie postulowano już w 1928 roku. Powierzchnia rezerwatu wynosi 27,72 ha
Ochroną rezerwatu objęte są gatunki słonorośli występujące na zalewowym akwenie Zatoki Puckiej pomiędzy Władysławowem i Swarzewem. Do najcenniejszych gatunków flory występujących w rezerwacie należy jarnik solniskowy (jedyne współczesne stanowisko na Pomorzu Gdańskim), centuria nadbrzeżna (ściśle chroniona), ostrzew spłaszczony, ostrzew rudy i babka nadmorska (ściśle chroniona).
W rezerwacie i przyległej do niego Zatoce Puckiej można spotkać wiele gatunków ptaków wodnych, są to na przykład mewy (Larus spp.), łyski (Fulica atra), łabędzie nieme (Cygnus olor) i różne gatunki kaczek właściwych. Czasami przebywają tutaj także ptaki siewkowe np. biegus zmienny (Calidris alpina), kszyk (Gallinago gallinago) czy łęczak (Tringa glareola) oraz gęsi.
Źródłem zasolenia są tu słonawe wody Zatoki Puckiej. Wybrzeże powstało w wyniku spiętrzeń sztormowych wód Zatoki Puckiej.
Cel ochrony w tym rezerwacie jest zachowanie łąk halofilnych, rzadkich gatunków roślin słonolubnych i siedlisk cennych gatunków ptaków.